به توانایی فرد در جذب دیگران و تأثیرگذاری بر آنها، کاریزما (Charisma) می‌گویند. اغلب، کاریزما به‌عنوان یک ویژگی شخصیتی اسرار‌آمیز توصیف می‌شود که همه انسان‌ها از آن برخوردار نیستند، اما برخی از کارشناسان معتقدند که مهارت‌های افراد کاریزماتیک را می‌توان یاد گرفت و آموزش داد.

با شنیدن کلمه کاریزما، به یاد رهبران با قدرت رهبری بالا در تجارت، ستاره‌های راک روی صحنه و سیاستمداران می‌افتیم، اما اصلی‌ترین قدرت کاریزما می‌تواند همان تأثیری باشد که بر دیگران می‌گذارد. توانایی انگیزه‌بخشیدن به دیگران، دارایی باارزشی محسوب می‌شود که به کمک آن می‌توان افراد را به‌سمت اهدافی مشترک هدایت کرد. کاریزما می‌تواند یک روی تاریک نیز داشته باشد، تا حدی که افراد خودشیفته و سودجویان، از قدرتشان برای سوءاستفاده از دیگران بهره می‌برند. در این مطلب به این پرداخته می‌شود که کاریزما چیست و به کلیت این مفهوم پرداخته می‌شود.

تعریف کاریزما

کاریزما یک ویژگی شخصیتی است که به رابطه با دیگران مربوط می‌شود و کمک می‌کند که فرد نفوذ و قدرت بیشتری داشته باشد. این قدرت جلب‌توجه و تأثیرگذاری، می‌تواند در افراد به‌صورت‌های مختلفی، مانند صحبت‌کردن آنها، چیزی که می‌گویند، چهره و ظاهر آنها هنگام برقراری ارتباط، نمود پیدا کند. 

کاربردهای کاریزما

با کمک کاریزما، می‌توان طرفداران و اعضای تیم را تحریک کرد تا برای رسیدن به هدف هایمان با هم متحد شوند، همچنین می‌توان تلاش گروهی را از حس معنا و هدف سرشار کرد تا یادآور ارزش‌های مشترک افراد باشد، اغلب این کار را با استفاده از نمادها و داستان سرایی انجام می‌دهند. اهداف و ارزش‌های خاص، می‌توانند در مکان‌ها و گروه‌های اجتماعی گوناگون، متفاوت باشند.

آیا افراد به‌طور ذاتی کاریزماتیک به دنیا می‌آیند؟

کاریزما در برخی از افراد ممکن است ذاتی باشد، ویژگی‌های شخصیتی خاصی، مانند برون‌گرایی، می‌توانند مؤثر باشند، اما ممکن است که افراد بسیار کاریزماتیک با الگوبرداری از دیگران کاریزما را آموخته باشند، ضمن اینکه برخی از کارشناسان معتقدند که رفتارهای کاریزماتیک را می‌توان آموزش داد.

با تمرین می‌توانیم کاریزما را تقویت کنیم، اما رهبری كاریزماتیک «ساختگی» در نهایت به موفقیت نخواهد رسید. یک رهبر کاریزماتیک ساختگی، هراندازه که کلامش قانع‌کننده‌ باشد، باز در عمل نمی‌تواند از ارزش‌هایی که حرف می‌زند، دفاع كنند.

کاریزمای فردی

 کاریزمای فردی، مجموعه‌ای از مهارت‌های پیچیده و ماهرانه اجتماعی و عاطفی است. افراد کاریزماتیک با این مهارت‌ها می‌توانند از نظر عاطفی خیلی عمیق روی دیگران تأثیر بگذارند، همچنین می‌توانند با دیگران به‌طور مؤثری ارتباط برقرار کنند و روابط بین‌فردی محکمی را ایجاد کنند. 

افزایش کاریزما

برای افزایش کاریزمای خود، توجه کنید که چه چیزی افراد را به‌سمت دیگران جلب می‌کند، سپس این کارها را در زندگی حرفه‌ای خود عملی کنید. چند تغییر نامحسوس، می‌تواند در راستای تحت‌تأثیر‌قراردادن کسانی که با آنها ملاقات می‌کنید، توانایی شما را به‌طرز چشمگیری بهبود ببخشد و علاقه و توجه آنها را به‌سمت شما جلب کند.

ویژگی‌های افراد کاریزماتیک

بعضی از مردم دوست‌‌داشتنی هستند، اما برخی دیگر کاریزمای فوق‌العاده‌ای دارند. در اینجا متوجه می‌شوید که چطور می‌‌توانید تفاوت بین آنها را تشخیص دهید و آنها را به دست آورید.

ما کاریزما را به‌محض ورود به اتاق احساس می‌‌کنیم. این فقط در رابطه با دوست‌‌داشتنی‌بودن یک شخص نیست. افراد کاریزماتیک توجه دیگران را جلب می‌‌کنند. آنها خودبه‌‌خود به ما انرژی می‌‌دهند. به ما انگیزه می‌‌‌دهند تا پیشرفت کنیم و فعال شویم. راز آنها چیست؟ روی‌‌هم‌‌رفته قطعا آنها دوست‌‌داشتنی هستند، اما موضوع، چیزی فراتر از این است. آیا این افراد کاریزماتیک به‌‌ دنیا آمده‌‌اند یا یاد گرفته‌‌اند که چطور کاریزماتیک باشند؟ ویژگی های افراد کاریزماتیک چیست؟  واحتمالا کمی از هر دو مورد، مدنظر است، اما در هر حال، افراد کاریزماتیک به ما الهام می‌‌دهند و وادارمان می‌کنند که حرف بزنیم.

شادی می‌‌پراکنند: اولین چیزی که در افراد کاریزماتیک می‌‌بینید، سرزندگی است. چه آنها افرادی ناجی باشند و چه خراب‌کار، هیجانات قدرتمندی دارند که احساسات شدیدی را در اطرافیانشان به راه می‌‌اندازند. حتی وقتی عصبانی‌‌ هستند، مردم تمایل دارند که آنها به مسئله وارد شوند. افراد کاریزماتیک، آشکارا از هر تجربه‌ای لذت می‌‌برند و دیگران را نیز در تجربیاتشان سهیم می‌‌کنند.

اعتمادبه‌نفس را القا می‌کنند: این‌طور به نظر می‌رسد که افراد کاریزماتیک دنیا را تحت‌کنترل خویش دارند. ارزش شخصی و اعتمادبه‌‌نفس آنها مستحکم به نظر می‌‌رسد، حتی وقتی واقعا این‌طور نیست. این افراد به توانایی، دانش و ارزش خود ایمان دارند. آنها همچنین مرز بین اعتمادبه‌‌نفس و خودشیفتگی را می‌‌دانند. آدم‌‌های اطراف خود را تحقیر یا رد نمی‌‌کنند.

اعتقاد راسخ دارند: افراد کاریزماتیک در هدایت یک جنبش، بیشترین استقامت را دارند. آنها به چیزی به‌شدت یقین دارند و آن را با دیگران به اشتراک می‌‌گذارند. اعتقاد راسخ و اقدامات استوار این افراد، دیگران را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند تا از ایشان پیروی کنند. پیروان فداکار، انرژی‌ای را که رهبر کاریزماتیکشان از دست داده است، به‌سرعت افزایش می‌دهند. بی‌‌تفاوتی، کاریزما و حرکت را از بین می‌برد.

داستان‌‌سراهای فوق‌‌العاده‌‌ای هستند: مردم به‌سادگی از کسی پیروی نمی‌کنند، چون به آنها گفته شده است که این کار را انجام دهند. اگر‌ بخواهیم کسی را به‌سمت عملی حرکت‌ دهیم، به موقعیت و انگیزه احتیاج داریم. داستان‌‌ها، مؤثرترین راه برای رسیدن به هستۀ احساسات و شکستن رخوت هستند. افراد کاریزماتیک،‌‌ استعداد و مهارت خاصی دارند درمورد اینکه داستانی ببافند که عمیقا پیوستگی دارد و به‌طور مستقیم مربوط است به عملی که باید رخ دهد. صدا، آهنگ و رفتار این اشخاص خوشایند است. این ویژگی افراد کاریزماتیک است تا ماجرا و طرح داستان را طوری بیان کنند که مردم علاقه‌مند شوند به اینکه بیشتر بشنوند.

با همدلی رابطه برقرار می‌‌کنند: آنها شما را وادار می‌کنند که بخندید و احساس کنید که شنیده می‌‌شوید، همچنین باعث می‌‌شوند که احساس کنید فردی خاص، مجذوب، امن یا گیرا هستید. در همه‌‌‌ موارد احساسات مشابه نیستند، اما مردم ارتباط برقرار می‌‌کنند و می‌‌مانند، چون در حضور یک فرد کاریزماتیک واقعی، احساسات قوی و مثبتی دارند.

اجزای تشکیل دهنده کاریزما

چند مورد از اجزای تشکیل دهنده کاریزما که شما را پرجاذبه‌تر می‌کنند:

قدرت: قدرت شما، به جایگاه و منصب شغلی شما ربطی ندارد، بلکه ترکیبی است از اعتماد ‌به ‌نفس، زبان بدن، حالات صورت و صدا. قدرت شما، با نحوه برداشت دیگران از شخصیت شما مرتبط است. آیا فردی خوش‌برخورد و امین هستید یا عصبی و مضطرب؟

متقاعد‌کردن دیگران: افرادی که جاذبه شخصیتی دارند، قادرند که دیگران را به‌سمت خود بکشانند و آنها را وادار کنند به اینکه یک شیوه خاص را برای تفکر در پیش گیرند. این توانایی که مردم را پیرو شما می‌کند، یکی از اجزای مهم تشکیل دهنده کاریزما است؛ زیرا هیچ ایده‌ای، هر اندازه هم که عالی باشد، به جایی نمی‌رسد تا زمانی که توسط دیگران پذیرفته شود.

تصویر و ظاهر: فقط کسری از ثانیه طول می‌کشد تا مردم نظر خود را درباره شما شکل دهند و هنگامی که این تصویر تشکیل شد، تغییر آن دشوار است. مطالعه جدیدی در دانشگاه گلاسکو و دانشگاه پرینستون  نشان داده است که دیگران در زمانی کمتر از یک ثانیه، شما را برآورد می‌کنند؛ بنابراین، به نحوه ارائه‌کردن خودتان توجه کنید. این به‌معنای این نیست که شما باید همیشه لباس‌های رسمی و خاص بپوشید، بلکه به این معنی است که باید مطمئن شوید که ظاهر و رفتار شما با شخصیت و کاری که می‌خواهید انجام دهید، مطابقت دارد.

مهارت‌های بین‌فردی: افراد کاریزماتیک، در گوش ‌دادن و برقراری ارتباط با دیگران هم خوب هستند؛ درواقع مهارت های خوبی دارند. این ارتباطات، از صحبت‌کردن فراتر هستند. این افراد بر فضا و زمان دیگران تسلط دارند. آنها با تأخیر یا سخنرانی‌های طولانی، از وقت سوءاستفاده نمی‌کنند.

سازگاری: در واقع سازگاری، توانایی شما است برای رفتار با دیگران به همان گونه‌ای که مایل‌اند با آنها رفتار شود، صرف‌نظر از اینکه شما درمورد آنها چه احساسی دارید. این به معنی آن است که تنوع را در هر شکلی که هست، بپذیرید و قادر باشید که تفاوت‌های فردی و فرهنگی را درک کنید. وقتی اوضاع تغییر می‌کند، افراد کاریزماتیک تلاش می‌کنند تا رویکردی را در پیش بگیرند که دیگران احساس راحتی کنند. تغییر، آنها را به دردسر نمی‌اندازد، بلکه آنها هستند که تغییر را در آغوش می‌گیرند و از آن فرصتی برای خود می‌سازند.

دیدگاه: افراد کاریزماتیک، برنامه یا پیام‌هایی دارند که نسبت به آنها مشتاق‌اند و می‌توانند آن دیدگاه و اشتیاق را به دیگران نیز منتقل کنند. ایده‌های شما کدام‌اند؟ چه چیزی شما را هیجان‌زده می‌کند؟