بازاریابی در نگاه اول سخت و پیچیده است ولی قطعا حداقل یکبار آن را از نزدیک دیدهاید، فقط اسم آن را تا پیش از این نمیدانستید. زمانی که فروشنده در یک هایپر مارکت بزرگ، با دادن تکهای از پنیر جدیدش به شما، به خرید آن علاقهمندتان میکند، یا وقتی فروشنده لباس با یک عطر خوش بو در فروشگاه، ذهنتان را برای خرید آماده میکند. حتی زمانی که آهنگ ملایمی که در رستوران میشنویم… اینها همگی نمونه های زنده از بازاریابی حسی هستند.
البته بازاریابی حسی فقط در همین چند مورد خلاصه نمیشود و برای انجام آن باید اطلاعات کافی داشته باشیم. بازاریابی حسی هم مثل روانشناسی مشتری یکی از بحثهای داغ و جذاب برای افزایش فروش است. امروزه در این بازار رقابتی، دیگر تبلیغات قدیمی پر زرق و برق به تنهایی جواب نمیدهد، باید راهی به قلب و ذهن مشتری پیدا کنید.
بازاریابی حسی؟
چند سال پیش “فیلیپ کاتلر” پیش بینی کرد، بازاریابی در آینده، بر خلاف امروز فقط روی تجربه احساسی مخاطبان تمرکز دارد. یعنی تصمیمات انسان نه از روی منطق و تفکر، بلکه از روی احساسات گرفته میشود. سال ها بعد “خانم کریشنا” این تئوری و موضوع را کمی گسترش داد و با اضافه کردن ۵ حس از جمله: بویایی، شنوایی، چشایی، بینایی و لامسه نام آن را بازاریابی حسی گذاشت. او در این باره میگوید: هر نوع تبلیغی که بتواند احساسات مشتری را تحریک و روی آن تأثیر بگذارد، یک بازاریابی حسی است.
بازاریابی حسی را چطور انجام دهیم؟
جالب است بدانید، که تحقیقات در مورد بازاریابی حسی در یک هایپر مارکت نشان داد، صدای پخش آهنگ روی سرعت خرید مشتریان تأثیر دارد! در یک تحقیق دیگر هم محققان توانستند، با به کارگیری مواردی مثل آهنگ و بوی خوش، فروش یک رستوران را تا ۴۰ درصد افزایش دهند…
خب به سراغ تکنیک ها برویم
به مخاطبان نزدیک شوید
کاری ندارم صاحب یک فروشگاه سوپر مارکت در حومه شهر هستید، یا یک سایت فروشگاهی بزرگ، اگر میخواهید از بازاریابی حسی برای افزایش فروش استفاده کنید، باید به مخاطبان خودتان نزدیک شوید. فرد باید بعد از ورود به فروشگاه، با شما و برندتان احساس نزدیکی و صمیمت کند و هنگام خروج لبخند روی لب داشته باشد.
این صمیمت از راههای مختلف ایجاد میشود، مثلا پیشنهاد محصول طبق سلیقه و نظر او که قبل از آن باید شناخت کافی از مشتری پیدا کرده باشید. یا اینکه دادن هدایای تبلیغاتی هرچند کوچک، تخفیف دهی به آنها یا برقراری ارتباط با مشتری از طریق شبکههای اجتماعی، پیامک یا تلفن.
با حس بویایی مخاطب بازی کنید
استفاده از حس بویایی برای بازاریابی حسی یک تکنیک حساس و مهم است که باید با دقت بالا انجام شود. یک رایحه خوش که از چند متری فروشگاهتان به مشام میرسد، تأثیر مناسبی روی ذهن او در مورد شما و برندتان و حتی افزایش فروش دارد.
متأسفانه استفاده از رایحه برای کسبوکارهای اینترنتی قابل انجام نیست اما میتوانید یک رایحه برای هدایای تبلیغاتی خود که برای مشتری میفرستید، در نظر بگیرید. بعد از مدتی، مشتری متوجه تعلق این رایحه به برند شما میشود و در خاطرش میماند.
از تأثیر صدا استفاده کنید
آهنگهای ملایم فقط برای پخش در کافی شاپها نیستند. حتی شما میتوانید از یک لیست پخش موزیک در فروشگاه اینترنتیتان هم استفاده کنید. خیلی از مدیران وبسایتها، از آهنگ در سایت خود برای افزایش احساس خوب مخاطب و در ادامه افزایش زمان ماندگاری آنها در سایت استفاده میکنند. البته این موضوع بسیاری از کاربران را ممکن است آزار دهد.
روی حس لامسه سرمایه گذاری کنید
تاکنون با ورود به فروشگاه در ویترین این جمله را روی اجناس دیدهاید: “لطفا دست نزنید!”
دیدن این جمله چقدر حالتان را گرفته است و از خرید منصرف شدهاید؟ جالب است انسان قبل از خرید، تمایل دارد محصول را هر چه که باشد، حتی یک مجسمه، لمس کند. چون مشتری از نظر ذهنی به آرامش میرسد و ریسک ذهنی آنها برای پرداخت پول را کاهش میدهد. بنابراین سعی کنید محصولاتی را به عنوان نمونه در دسترس مخاطب قرار دهید تا بتواند با آنها رابطه برقرار کرده و حتی احساس داشتنش را تجربه کند.
البته اگر یک فروشگاه اینترنتی دارید شاید نتوانید به خوبی این موضوع را قبل از خرید رعایت کنید، اما با ارسال بسته بندی محکم، کارت ویزیت ضخیم و نرم و… میتوانید باعث ایجاد احساس بهتر به برندتان از طریق حس لامسه شوید.
حس بینایی را دست کم نگیرید
شاید با مطالعه ۴ تکنیک بالا، تصور کنید حس بینایی در بازاریابی حسی بی ارزش است! در حالی که بینایی یکی از قدرتمندترین حواس ۵ گانه است و با بیتوجهی به آن میتوانید به خوبی تمامی زحماتتان در مورد این نوع بازاریابی را به باد بدهید. یادتان باشد هنوز هم مخاطب بیشتر از آنکه با بوی رایحه خوش ترغیب به ورود به فروشگاه شود، به ظاهر و ویترین آن توجه میکند. مثلا یک بسته بندی جذاب میتواند، مشتری را ترغیب به خرید کند.
علاوه بر فروشگاه فیزیکی، ظاهر در فروشگاههای اینترنتی هم اهمیت بالایی دارد.
نمونههای واقعی بازاریابی حسی
استفاده از بازاریابی حسی توسط اپل
در فروشگاهِ اپل، تمامی محصولات روی میز قرار گرفته است، تا کاربران بعد از ورود به مغازه، بتوانند به راحتی با آنها کار و از نزدیک این موضوع را تجربه کنند. البته علاوه بر این موضوع که پیاده سازی بازاریابی حسی از نوع لامسه است، به حس بینایی هم در این فروشگاه بسیار توجه شده است.
بازاریابی حسی در کافههای استارباکس
استارباکس در سالن سرو قهوه خود تماما به بازاریابی حسی توجه کرده است. از بوی لذت بخش قهوه تازه، تا موزیک ملایم و احساس لمس بسته بندیهای جذاب محصولاتش.
طبق اطلاعاتی که وجود دارد، حتی موزیکهایی که قرار است در یک شعبه استارباکس پخش شود، از طریق دفتر اصلی برای آنها ارسال میشود، این یعنی موزیکهایی هم که در استارباکس میشنوید، از پیش برنامه ریزی شده است.
کلام آخر
در نهایت اگر قصد استفاده از بازاریابی حسی در کسبوکارتان را دارید، مراحل زیر میتواند در انجام آن به شما کمک کند.
برندتان را بشناسید
تا خودتان را نشناسید، چگونه میخواهید نسبت به مشتری شناخت پیدا کنید؟ چرا میگویم شناخت برند؟ که بر اساس آن، بهترین رنگ، عطر و برنامه را برای بازاریابی حسی ایجاد کنید.
مخاطبتان را شناسایی کنید
مطمئنا نمیتوان برای حس نزدیکی با یک مخاطب ۵۰ ساله، به عنوان هدیه تبلیغاتی، تی شرت رنگی عروسکی ارسال کرد. در مقابل اگر آنها را خوب بشناسید و علایقش را بدانید، ارتباط حسی بهتری با او برقرار میکنید.
با طراحان همکاری کنید
اگر در بازار سنتی کار میکنید، طراحان دکوراسیون و اگر کسبوکارتان بر بستر آنلاین است، طراحان سایت بهترین انتخاب برای این هستند که بازاریابی حسی از نوع بینایی را در مجموعهتان اجرا کنند.
یک موزیک، تم و رایحه مناسب انتخاب کنید
بعد از اینکه برند خودتان و مخاطب را شناختید برای انتخاب یک موزیک، تم و رایحه مناسب دست به کار شوید.