تا چند سال پیش فروشگاه اینترنتی پدیده‌ای نو بود اما امروزه بسیاری از افراد حتی برای رفع نیازهای روزمره خود مانند خرید مواد غذایی به فروشگاه‌های اینترنتی متکی هستند.
پدیده فروشگاه اینترنتی هم‌زمان با ظهور اینترنت متولد شد و تا امروز به پیشرفت خود ادامه داده است. در ابتدا این فروشگاه‌ها در کشورهای پیشرفته ظهور کردند و به‌مرور موج آن‌ها به‌تمامی کشورهای جهان تسری یافت. فروشگاه‌های اینترنتی از نظر وسعت فعالیت متفاوت هستند. بعضی از آن‌ها تنها به فروش یک دسته کالا در یک محدوده جغرافیایی کوچک می‌پردازند و بعضی همه نوع کالا را در گستره چند کشور عرضه می‌کنند و حتی تعدادی از فروشگاه‌های اینترنتی هم‌زمان در چند قاره به فعالیت مشغول‌اند.
آیا چیزی در مورد مدل‌های تجاری فروشگاه‌های اینترنتی می‌دانید؟
برای درک تفاوت عملکرد فروشگاه‌های اینترنتی مختلف بهتر است ابتدا با مدل‌های تجاری آشنا شوید. مدل تجاری هر کسب‌وکاری با توجه به نوع هدف‌گذاری یک فروشگاه برای جذب مشتریان و کسب سود تعیین می‌شود.
فروشگاه‌های اینترنتی اغلب از سه نوع مدل تجاری متداول استفاده می‌کنند که در زیر معرفی شده اند.
مشتری اختصاراً با C و بنگاه اقتصادی با B نمایش داده‌شده است.
- مدل تجاری B2C یا بنگاه به مشتری: فروشگاه اینترنتی در نقش یک خرده‌فروش مستقیماً به دنبال فروش کالا به مصرف‌کننده نهایی است.
- مدل تجاری B2B یا بنگاه به بنگاه: در این مدل فروشگاه در نقش تأمین‌کننده سایر کسب‌وکارها عمل می‌کند.
- مدل تجاری C2C یا مشتری به مشتری: وب‌سایت نقش واسطه‌ای دارد و تنها امکان ایجاد ارتباط بین دو مشتری را فراهم می‌کند.
در این لیست به چند فروشگاه برتر جهان اشاره خواهد شد که فعالیتی گسترده دارند، بازار فروشگاه های اینترنتی از منظر نوع کالا، حوزه‌ی جغرافیایی فعالیت و نوع مدل تجاری تنوع بالایی دارد و هرکدام از این فروشگاه‌ها در بخشی از بازار پیشرو اند.
۱– Amazon: غول تجارت الکترونیک جهان
آمازون در طی فعالیت خود از یک کتاب‌فروشی کوچک آنلاین به یک غول اینترنتی تبدیل‌شده است. آمازون فقط کالاهایی که در انبار خود ذخیره کرده را به مشتریان ارائه نمی‌کند بلکه به سایر فروشندگان هم اجازه می‌دهد که با استفاده از بستر آمازون کالاهای خود را بارگذاری کنند و به فروش برسانند.
وب سایت آمازون به‌طور جداگانه برای هر کشور بهینه سازی شده و ویژگی‌های خاص خود را دارد. از آمازون استرالیا تا آمازون هند هر نوع کالایی برای مخاطبان فراهم‌شده است و آمازون در هر کشوری با رقبای محلی که درزمینه‌ی فروش آنلاین فعال‌اند رقابت می‌کند و با توجه به مخاطبان زیاد و عملکرد مطلوبی که نظر کاربران داشته است می‌تواند سود بسیار زیادی به دست آورد.
۲– eBay: بزرگترین حراجی آنلاین جهان
این شرکت در سال ۱۹۹۵ و با نام AuctionWeb شروع به کار کرد در ابتدا به عنوان یک وب سایت برای فروش یک نوع آبنبات عروسکی فعالیت می‌کرد، اما با رشد پیوسته تبدیل به بزرگترین حراجی آنلاین جهان شد. مدل تجاری این وب‌سایت C2C است و قصد ایجاد ارتباط تجاری بین کاربران را دارد. مؤسس و رئیس eBay یک فرد ایرانی-آمریکایی به نام پیرامیدیار است. حدوداً هر کالایی را می‌توان دراین سایت پیدا کرد همچنین به‌راحتی می‌توان تبدیل به فروشنده شد و با فروش اجناس خود کسب درآمد کرد.
۳- Walmart: والمارت تنها بزرگترین فروشگاه فیزیکی جهان نیست
والمارت در سال ۱۹۶۲ تاسیس شد و در حال حاضر بیش از ۱۱ هزار شعبه در ۲۷ کشور جهان دارد و با استخدام دو میلیون و دویست هزار نفر بیشترین کارمند را در بین تمامی شرکت های جهان داراست و بزرگترین خرده فروش جهان است.
با این وجود والمارت به فروش در فروشگاه های فیزیکی اکتفا نکرده است و هم‌زمان فروشگاه آنلاین نیز دارد و تعداد زیادی کالا را به‌صورت آنلاین به فروش می‌رساند. درواقع تعدادی از کالاهایی که والمارت به‌صورت آفلاین در شعب خود به فروش می‌رساند به‌صورت آنلاین هم عرضه می‌شوند و مشتریان والمارت می‌توانند به جای ایستادن در صف‌های طولانی فروشگاه خرید خود را به وسیله اینترنت انجام دهند.
۴– Alibaba: مهم‌ترین بازیگر تجارت الکترونیک در آسیا
علی‌بابا یکی از محبوب‌ترین وب‌سایت‌های خرید اینترنتی است که تحت مالکیت شرکت چینی قرار دارد. این وب سایت به منظور کمک به انجام خریدهای کلی و باهدف ایجاد پیوند بین تولیدکننده و تأمین‌کننده فعالیت می‌کند و مشتریانی از سراسر جهان دارد و حدوداً هر کالایی که تصور کنید را پوشش می‌دهد.
شرکت علی بابا زیرمجموعه های دیگری نیز دارد که درزمینه‌ی فروش آنلاین فعالیت می‌کنند اما بازار هدف متفاوتی دارند.
۵– Target: کمپانی تارگت با یک قرن سابقه در خرده‌فروشی
تارگت یک کمپانی فعال در حوزه خرده فروشی است که بیش از یک قرن سابقه دارد و دارای تعداد زیادی فروشگاه فیزیکی است. اولین فروشگاه تارگت در سال ۱۹۶۲ افتتاح شد اما اکنون در سراسر آمریکا شعبه دارد و مشغول فروش کالا به مشتریان است. یکی از مزیت‌های رقابتی این شرکت مشتریان وفادار زیادی است که تنها از Target خرید می‌کنند.
با راه‌اندازی فروشگاه آنلاین این شرکت وارد عرصه تجارت الکترونیک شد و بازار خود را گسترش داد.
۶– Bestbuy: پیشرو در فروش لوازم الکترونیکی
بست بای بر روی فروش لوازم الکترونیکی مانند موبایل، دوربین دیجیتال، بازی، نرم‌افزار و … تمرکز دارد و به ارائه قیمت های رقابتی شهرت دارد. همان‌طور که اسم وب سایت نشان می‌دهد این شرکت به دنبال ارائه بهترین تجربه خرید به مشتریان است. بست بای در سال ۱۹۶۶ و با نام Sound of Music شروع به کار کرد و تمرکزش بر روی فروش لوازم صوتی باکیفیت بود. این شرکت در سال ۱۹۸۳ به بست بای تغییر نام داد و هم‌اکنون علاوه بر فروش آنلاین بیش از ۱۲۰۰ شعبه فیزیکی در آمریکا، کانادا و مکزیک دارد.
۷- Flipkart: بزرگترین فروشگاه آنلاین در بازار هند
Flipkartیک وب سایت هندی است که به مرور کار خود را توسعه داد و اکنون در تمام جهان سرویس‌دهی دارد. فیلیپ کارت در بازارهای آسیا محبوبیت زیادی دارد و افراد زیادی از آن خرید می‌کنند و بدین وسیله حجم عظیمی از پول را به دست میاورد. امروزه در بازار تجارت الکترونیک هند، فیلیپ کارت به‌عنوان یکی از رقبای آمازون شناخته می‌شود. فیلیپ کارت در ابتدا تنها یک کتاب فروشی کوچک بود اما با یک رشد انفجاری تبدیل به یکی از بزرگترین فروشگاه‌های آنلاین شده است.
فیلیپ کارت در سال ۲۰۰۷ راه‌اندازی شد و در ابتدا تنها روی بازار کتاب تمرکز داست و سپس با تمرکز بر روی فروش لوازم الکترونیکی به رشد خود ادامه داد در سال ۲۰۱۸ والمارت ۸۲ درصد از سهام فیلیپ کارت را تصاحب کرد و فیلیپ کارت تبدیل به یکی از زیرمجموعه‌های والمارت شد.
۸– Etsy: مهم‌ترین فروشنده لوازم خاص و دست‌ساز
این فروشگاه از سال ۲۰۰۵ کار خود را آغاز کرده است و تمرکزش بر روی فروش لوازم دست‌ساز، کلاسیک و خاص است. درست است که تعداد بازدیدکننده های آن از بعضی رقبا مانند eBay کمتر است اما با توجه به اینکه تنها روی یک حیطه‌ی خاص تمرکز کرده است فروش بالایی دارد. این فروشگاه از مدل C2C استفاده می‌کند و هر کس به‌راحتی می‌تواند فروشگاه خود را ایجاد کند و لوازمی که تولید کرده است را به فروش برساند.
۹– Groupon: اولین ایده پرداز خرید گروهی
اولین و بزرگترین وب سایت خرید گروهی جهان است ایده‌ی خرید گروهی اولین بار توسط این وب سایت مطرح شد این نوع فروشگاه به کاربران اجازه می‌دهد درازای خرید دسته جمعی کالا یا خدمات، تخفیف قابل‌توجهی دریافت کنند. در این سایت گاهی اوقات حتی تا ۵۰ درصد تخفیف داده می‌شود،.
وب‌سایت Groupon از سال ۲۰۰۷ شروع به فعالیت کرده است و کالاها و خدمات مختلف و حتی تورهای مسافرتی را در ۱۵ کشور مختلف به فروش می‌رساند.
۱۰– IKEA: یکه‌تاز بازار مبل و لوازم آشپزخانه
برای خرید مبل و لوازم چوبی به‌صورت آنلاین قطعاً IKEA اولین گزینه است این وب سایت که مقر اصلی آن در سوئد قرار دارد به طور تخصصی به فروش لوازم آشپزخانه و اکسسوری های خانگی می‌پردازد. محصولات این فروشگاه به‌صورت آماده‌ی مونتاژ به فروش می‌رسد و قابلیت سرهم کردن توسط مشتری را دارند.
ایکیا یک کمپانی پر سابقه است که در سال ۱۹۴۳ افتتاح شده است و دارای ۴۳۳ فروشگاه فیزیکی در ۵۲ کشور جهان است و در تمام این کشورها به صورت آنلاین نیز خدمات می‌دهد.
جمع بندی: از تجارب جهانی الگو بگیرید
اگر قصد راه اندازی یک فروشگاه اینترنتی را داشته باشید، با الگو برداری از تجارب موفق جهانی در زمینه‌ی فروشگاه‌های اینترنتی و بررسی نحوه‌ی عملکرد آن‌ها می‌توانید احتمال موفقیت خود را افزایش داده و سودآوری بالاتری داشته باشید.
