در سال های گذشته فرآیند خرید یک محصول عبارت بود از تصمیم برای خرید، طی کردن مسیر خانه تا فروشگاه، جست و جوی کالای مورد نظر و…. ولی حالا و به لطف اینترنت و فروشگاه های اینترنتی، می توانیم در حالی که روی مبل دراز کشیده ایم و در حال دیدن برنامه تلویزیونی مورد علاقه خودمان هستیم، هر کالایی را به راحتی از سایت های فروش خریداری کنیم.
بزرگترین نکته ای که باید به آن توجه کنیم موضوع امنیت وب سایت های فروش آنلاین است.
فروشگاه آنلاینی که قصد خرید از آن را داریم، باید ویژگی هایی داشته باشد تا بتوانیم به آن اعتماد کنیم. فاکتورهایی که برای اعتماد به فروشگاه های اینترنتی باید در نظر بگیریم، به شرح زیر است.
خرید از سایت های آشنا
خرید از سایت های شناخته شده و معتبر می تواند ریسک را کم کند. هر سایتی که در صفحه نتایج جستجو نشان داده می شود، معتبر نیست. با این حال وب سایت هایی که در صفحه اول SERP یا همان صفحه اول نتایج جستجوی گوگل نشان داده می شوند، اعتبار بیشتری دارند. به عنوان مثال خرید از فروشگاه آمازون چندین برابر مطمئن تر از فروشگاه های دیگر است و احتمال خطا در آن بسیار کم است.
توجه به پروتکل https
یکی از فاکتورهای اعتماد به فروشگاه های اینترنتی وجود SSL در سایت است. در https لایه امنیتی SSL به ما در یک خرید امن کمک می کند. وب سایت هایی که مجهز به SSL هستند در کنار URL آن ها یک آیکون قفل نمایش داده می شود. علاوه بر اینکه وب سایت های فروشگاهی بدون پروتکل https فاقد اعتبار هستند، وارد کردن اطلاعات کارت بانکی، حریم خصوصی را به خطر می اندازد.
وجود نماد الکترونیک
وجود نماد الکترونیک در سایت، اعتبار آن را افزایش می دهد. چرا که این نماد توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیک ارائه می شود و کاربران می توانند با کلیک بر روی آن به اطلاعاتی درباره وب سایت و مالک آن به دست آورند. وب سایت هایی که دارای این نماد هستند وظیفه دارند به شکایت و مشکلات مشتریان خود نسبت به خرید آنلاین رسیدگی کنند، در غیر این صورت نماد الکترونیک آن ها لغو خواهد شد. نکته مهم در بررسی این نماد این است که پس از کلیک بر روی نماد به یکسان بودن URL و آدرس وب سایت باید دقت کنیم. همچنین باید توجه داشته باشیم که صفحه باز شده یک صفحه وب در مرورگر باشد، نه یک عکس!!
نظرات مشتریان قبلی
با بررسی بخش نظرات می‌توانیم اطلاعات مفیدی را درباره عملکرد فروشگاه به دست آوریم. مشتریان قبلی فروشگاه معمولا میزان رضایتمندی خود را در بخش نظرات منعکس می کنند و با دقت در نظرات کاربران می‌توانیم تا حدی با عملکرد سابق فروشگاه مورد نظر آشنا شویم.
وجود راه های ارتباطی در سایت
وب سایت های فروشگاهی معتبر، چند راه ارتباطی برای کاربران فراهم می کنند و ما می توانیم در صورت لزوم با آن ها تماس بگیریم و سوالات و مشکلات را با پشتیبانی آن ها مطرح کنیم. بنابراین وجود آدرس شبکه های اجتماعی، شماره تماس و سایر راه های ارتباطی در سایت یکی از نشانه های اعتبار وب سایت است. حتی وب سایت های فروشگاهی می توانند آدرس فروشگاه های حقیقی خود را در بخش فوتر سایت درج کنند.
نحوه پرداخت
یکی دیگر از نکات مهم در اعتماد به فروشگاه های اینترنتی، بررسی نحوه دریافت مبلغ است. فروشگاه هایی که امکان پرداخت در محل را برای مشتریان خود در نظر گرفته اند، از اعتبار بیشتری برخوردارند و می توانیم راحت تر به آن ها اعتماد کنیم. اگر چه مسائلی مثل عودت کالا توسط مشتری و… باعث شده فروشندگان رغبت کمتری نسبت به پرداخت در محل داشته باشند، اما همچنان برخی از فروشگاه های اینترنتی این امکان را در اختیار مشتریان خود قرار می دهند.
عدم انتشار اطلاعات شخصی
اگرچه فروشگاه های اینترنتی برای ارسال کالای مورد نظر، نیاز به برخی اطلاعات ما دارند، اما در هنگام ثبت سفارش باید توجه کنیم که اطلاعات شخصی و غیر ضروری را وارد نکنیم. میزان درآمد، شماره تلفن های اضافی، شغل و هرگونه اطلاعاتی که در خرید تاثیر ندارد نباید در اختیار وب سایت های فروشگاهی قرار بدیم.
بررسی درگاه بانکی
فروشگاه های آنلاین برای خرید های الکترونیکی از درگاه های متصل به بانک های طرف قرارداد استفاده می کنند. پس در همین ابتدا باید توجه داشته باشیم که هرگز به فروشگاهی که برای انتقال مبلغ خرید از شماره کارت شخصی استفاده می کند اعتماد نکنیم.
قیمت کالا‌ها در فروشگاه
وقتی برای خرید به بازار میریم، حتما یکی دو مغازه را می‌چرخیم، قیمت می‌گیریم و بعد از بالا پایین کردن مشخصات، تصمیم را برای خرید قطعی می‌کنیم. فروشگاه‌های اینترنتی از این قاعده مستثنی نیستند. قبل از اینکه سفارش را ثبت کنیم، بهتر است قیمت محصول مورد نظر را در چند فروشگاه مقایسه کنیم و فقط به یک فروشنده اکتفا نکنیم.
بازه زمانی تحویل کالا
خیلی فرق می‌کند که خرید سه ساعت بعد به دستمان برسد یا یک هفته چشممان را به در بدوزیم. فروشگاه حتما باید مشخص کند که چطور می‌خواهد بسته را به ما برساند. فروشگاه‌های نام‌آشنا عموما چنین امکانی را در صفحه ثبت سفارش دارند و حتی می‌توان ساعت دقیق تحویل کالا را هم مشاهده کرد. بعضا بعد از ثبت سفارش دائما ما را در جریان می‌گذارند که کالای مورد نظر دقیقا در چه مرحله‌ای است. در طرف مقابل بعضی فروشگاه‌ها که امکانات کمتری دارند، بازه زمانی تحویل کالا را گسترده‌تر تعیین می‌کنند. حتی برخی فروشگاه‌های کوچک کالا مورد نظر مشتری را با پست به آدرس اعلام شده می‌فرستند که این مورد باعث می‌شود زمان تحویل کالا دست کم به یک هفته برسد. در چنین مواقعی حتی متوجه نمیشویم کی قرار است سفارش را تحویل بگیریم.
ضمانت بازگشت کالا
هر کس ممکن است از خریدی که داشته پشیمان شود. این موضوع درباره خرید اینترنتی کفش و پوشاک به وفور اتفاق می‌افتد. ممکن است لباس مورد نظر را از یک فروشگاه خرید کنیم و وقتی آن را تن می‌کنیم، اندازه نباشد. در چنین مواقعی ما می‌مانیم و یک لباس که نمی‌توانیم از آن استفاده کنیم. برای همین بهتر است دور فروشگاه‌هایی که ضمانت بازگشت کالا ندارند خط قرمز بکشیم.
سهولت پیگیری سفارش
فروشگاه‌های اینترنتی موظفند پس از ثبت سفارش و پرداخت، با ارائه راهکار‌های آنلاین و غیر آنلاین، امکان پیگیری سفارش را برای خریدار فراهم کنند تا مشتری بتواند از خرید خود و نحوه ارسال کالا اطمینان حاصل کند.
محتوای به‌روز
فروشگاه‌های معتبر می‌کوشند با بهره‌گیری از تیم‌های پشتیبانی، همواره محتوای وب‌سایت خود را به روز نگه دارند.
نماد ساماندهی
ستاد ساماندهی پایگاههای اینترنتی به عنوان مرجع احراز هویت مدیران تمام پایگاههای اینترنتی بوده و وابسته به مرکز توسعه فناوری اطلاعات و رسانه های دیجیتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است. تمامی اطلاعات ثبت شده سایت‌ها در این ستاد در کارگروه تعیین محتوای مجرمانه مورد استفاده قرار می‌گیرد. با توجه به این که در سامانه جدید ستاد ساماندهی به کاربران احراز هویت شده یک لوگو اعطاء می‌شود، نمایش این لوگو در وب‌سایت باعث ایجاد اعتمادسازی بیشتر برای کاربران خواهد شد.
بنابراین
هنگام خرید آنلاین از فروشگاه های اینترنتی باید نکات بالا را در نظر بگیریم تا با اطمینان خاطر و بدون نگرانی به صورت اینترنتی خرید کنیم.
